Bir bilgisayar ürünü olan yazılımların, müşteri etkileşimine en yatkın özelliği kusursuzluğu ile ölçülmektedir. Her yazılım kendi kategorisinde değerlendirilip, puanlandırılır. Bu puanlama sonucunda tavan ve taban puanlar belirlenir. Tavan puana en yakın yazılım, kusursuz yazılım olarak nitelendirilmektedir. Konu genel olarak ele alındığında kusursuz yazılım nasıl geliştirilir sorusuna verilebilecek en iyi cevap şudur;
“Nihai olarak hata payı minimum olarak tespit edilen yazılımlar, kusursuz yazılımlardır.”
Şimdi dilerseniz kusursuz yazılımları, müşteri açısından değerlendirelim.
Kusursuz Tasarım
Kusursuz bir yazılımın tasarımı, üç şekle bürünmektedir. Bunlar; basit, normal ve gelişmiştir. Kullanıcının seviyesine göre belirlenen bu şekil, yüzeysel ve teknik kullanıcıları ayıran özelliktir.
- Basit Tasarım
- Basit tasarım daha çok, bilgisayar ile pek ilişiği bulunmayan yüzeysel kullanıcılar içindir. Yüzeysel kullanıcılar; teknik bilgiye sahip olmayan, sadece şahsi ihtiyacını gideren kullanıcılardır.
- Yüzeysel kullanıcıların en göze çarpan özelliği; karışık tasarımları (menüler, bağlantılar, işlevler, fonksiyonlar) benimsemiyor olmalarıdır.
- Yüzeysel kullanıcılar için en ideal yazılım, karmaşıklıktan arınmış, detaylandırma içermeyen yazılımlardır. Dolayısıyla yazılımın tasarım aşamasında, potansiyel kullanıcıların basit tasarım seven kullanıcılar olabileceği ihtimali de göz önüne alınmalı.
- Normal Tasarım
- Bu tasarım türü, basit ve gelişmiş tasarım arasındaki ince çizgiyi korur. Bu tasarım türünü tercih eden kullanıcılar, basit ve alışılagelmiş tasarımlardan uzak işlevsel tasarımları tercih etmektedir.
- Kendi ihtiyaçları doğrultusunda bilgisayar kullanımı gerçekleştirirken aynı zamanda, olabildiğinde amacına uygun fonksiyonlara da erişmek isteyen kullanıcılardır.
- Detaylandırılmış işlevlerin menüler aracılığıyla kategorileşmesi ve ulaşıma mümkün olması tercih sebebidir.
- Bu tasarımda en göze çarpan özellik ise, çoğu fonksiyonun kısayol tuşları yardımı ile çalıştırılabilir olmasıdır.
- Gelişmiş Tasarım
- Basit tasarımın tamamı ile zıttı olan bu tasarım çeşidinde, yazılımın hemen hemen bütün fonksiyonları göz önünde bulunmaktadır.
- Çoğunlukla menüler aracılığıyla gizlenen ve kategorileştirilen işlevler/fonksiyonlar, bu tasarım biçiminde yerleşik hiyerarşi sisteminin en ön planında bulunmaktadır.
- Tek modül olarak nitelendirilen bu tasarım için, ekstra pencere yada ekrana ihtiyaç duyulmamaktadır. Yazılımın tüm işlevleri ana ekran üzerinden yürütülmektedir.
Kusursuz yazılım nasıl geliştirilisorusuna cevap ararken, en ilk karşılaşılan daima tasarımdır. Çünkü tasarım, müşteriye dolaylı yoldan ulaşmanın birincil yoludur. Bu yüzden tasarım aşamasında, mevcut ve potansiyel müşterilerin tümü ele alınarak fikir yürütülmelidir.
Kusursuz İşlevsellik
Kullanıcılar açısından tasarımdan sonra gelen en önemli özellik işlevselliktir. Bir yazılımın çok yönlü amaca hizmet edebilmesi, geniş bir kullanım alanı oluşturulmasına olanak sağlar. Tek bir hedef üzerine kurgulanan yazılımlar, ya basit tasarım ile gerçekleştirilmekte ya da makro yazılım dediğimiz ufak yazılımlar haline gelmektedir.
- Yalın işlevsellik
- Genel olarak ihtiyaç duyulan, tek bir soruna çözüm olarak geliştirilen yazılım türüdür. Yalın işlevsellik barındıran yazılım, boyut ve tasarım açısından normal yazılımlara kıyasla alt seviyededir.
- Bu yazılım türlerine verilebilecek örnekler şunlardır; İllegal yazılımlar (crack, patch, yama), dil paketleri, update yazılımları, sıkıştırma yazılımları,
- Bu tür yazılımların ortalama olarak maksimum boyut kapasitesi, 5 MB civarıdır.* Çok fazla materyale (görsel, eklenti, plugin) ihtiyaç duymayan yalın işlevsel yazılımlar, kullanım alanı açısından oldukça az bir kitleye sahiptir.** Yazılımın işlevine göre değişiklik gösterebilmektedir.
- Ekstra işlevsellik
- Tek bir sorunun çözümü olarak geliştirilmesine rağmen, aynı zamanda benzer şikâyetlere de çözüm olarak kullanılabilecek yazılım türüdür.
- Bu işlevsellik türünde, asıl sorun ve benzer sorunlar arasında bir bağlantı oluşturulur. Böylece program asıl amacından sapmadan, birden fazla duruma çözüm getirir.
- Bu türe verilebilecek örnekler şunlardır; Format çeviri yazılımları, medya oynatıcılar, grafik/animasyon yazılımları.
- Çok yönlü işlevsellik
- Hizmet açısından oldukça fazla olanaklara sahip yazılım türüdür. Bu yazılımlar tek bir soruna veya kaynağa yönelik geliştirilmekten ziyade, genelleme yapılarak çözüm sunma amacını taşırlar.
- Bu işlevsellik, kendi içerisinde birden fazla alt kategoriye bölünebilmektedir. Örneğin yazılımın bir bölümü belli bir amaca hizmet ederken, diğer bölümü başka amaçlara hizmet edebilmektedir.
- Kullanım açısından bu tür yazılımlara genel olarak “sistem yazılımı” ismi verilir.
- Bu yazılım türlerine örnek olarak şunlar verilebilir; Sistem temizleme yazılımları, hız optimize yazılımları, performans artırma yazılımları.
Kusursuz Genelleştirme
İyi tasarlanmış ve faaliyete geçirilmiş bir yazılım, tüm platformlarda çalışabilir durumda olan yazılımdır. Kullanıcının sadece tek bir platforma bağlı olarak ihtiyacını giderme zorunluluğu yoktur. Hayatının hemen hemen her bölümünde yazılıma ulaşabilir olması, kısaca hali hazır durumda olması tercih sebeplerinden birisidir.
Kusursuz yazılım nasıl geliştirilir tartışmasının odak noktası bu başlıktır. Çünkü tek bir platform baz alınarak hazırlanan bir yazılım, kullanıcı kitlesini kendi içerisinde bölme mecburiyetinde bırakmaktadır. Örnek olarak bilgisayar ve mobil kullanıcılarının ayrılması verilebilir. Sadece bilgisayar kullanıcıları düşünülerek hazırlanan bir yazılım, mobil kullanıcıları bu alandan uzaklaştıracaktır. Yazılım tek bir platforma hitap edebilir ancak kusursuz niteliğini alması için çok amaçlı platformlara da uygun olmalıdır.
Kusursuz Yenileme
Her bilgisayar kullanıcısının muzdarip olduğu sorunlardan bir tanesi de güncelliktir. Bir yazılımın aktif durumda kalabilmesi için, belirli periyotlarla güncelleme alması gerekmektedir. Sürekli gelişen ve değişen teknoloji, kullanıcıları yeni yollara sevk etmektedir. Bir müddet sonra ihtiyaçları karşılayamayan yazılımlar ister istemez raflardaki yerini kaybetmektedir. Bu nedenden ötürü, üretilen yazılım daima yeni gelişmelere uyum sağlayabilecek yapıda olmalıdır. Bu yapının temelini oluşturan ise güncellemedir.
Güncelleme; bir yazılımda, hem piyasa içerisinde canlı kalmayı sağlayan etkendir hem de hedef müşteri kitlenin ihtiyaçlarını karşılamak adına başka yollara başvurmasının önüne geçer. Birbirine rakip ürünlerin arasındaki farklardan en belirgin olanı, güncelliktir. Bu sebeple yazılım üreticileri ürün çıkartırken, mümkün olduğunca yalın işlevsellikten uzak durmaya çalışır.
Kusursuz Bütçe
Ortaya çıkartılan profesyonel bir ürün, ilk olarak ücretsiz kullanıma sunulur. Üreticilerin bu konuda iki seçeneği vardır. Bunlardan birincisi, yazılımı ücretsiz olarak yayınlayıp reklam alarak veyahut premium özellikleri ücretlendirerek kâr sağlamak. Bir diğer yol ise; ücretsiz bir biçimde demo yazılım hâlini kullanıcılara sunmak, belirli bir süre sonra ücretli hale getirmek.
İkinci yolda şöyle bir olumsuzluk mevcut ki; ücretli olarak piyasaya sürülen yazılımların bir süre sonra crack, fake serial gibi illegal yöntemlerle ücretsiz duruma getirilmesi. Ne yazık ki, günümüzde bu illegal sistemlerin paylaşıldığı portalların önüne geçilememektedir. Bu da üreticileri istemeyerek de olsa birinci yola sevk etmektedir.
Kusursuz Marka İmajı
Her kusursuz yazılım, mutlak olarak bir kurumsal yayıncıya bağlıdır. Bağımsız üretilen yazılımlar; reklam, güncellik, ücretlendirme sorunları sebebiyle ne yazık ki belirli bir kullanıcı kitlesine ulaşamamaktadır. Bu konuda can alıcı nokta, üretilen yazılımın kendine ait bir web sitesinin bulunmasıdır. Bu web sitesinin içeriği genellikle şunlardan oluşur;
- S.S (Sıkça Sorulan Sorular)
- Kullanım kılavuzları
- Kullanıcı forumları
- Yayıncı irtibat bölümü
- Premium özellikler için üye girişi/ücretlendirmeler
- Geliştirici ekip bilgilendirmesi
- Sürüm notları
Kusursuz yazılım nasıl geliştirilir sorusuna cevap olarak bu altı önemli madde sayılabilir. Yazılımın amacı ve hitap ettiği kitle fark etmeksizin genel olarak kabul gören anlayış budur. Her yazılım bir üründür ve müşterisine kendini pazarlayabilmelidir.
